woensdag 29 februari 2012

Bever bij de sluis

-->

BEVER BIJ DE SLUIS

Ter hoogte van Obbicht/Greatheide ligt een afgeknaagde boom in het Julianakanaal. 

Dat kan ik rustig hardop zeggen, daarmee verklap ik geen geheime beverlocatie. Want wie een beetje oog heeft voor de natuur moet zoiets al lang zijn opgevallen. De boom is nu helemaal kaal gevreten.



In juli 2011 zag ik, wandelend vanaf de sluis bij Born, voor het eerst knaagsporen in deze boom. 
In september lag hij om, in december was duidelijk te zien dat er geregeld een tak werd afgeknabbeld en nu heeft de bever hem helemaal opgegeten.


Er zit dus een bever in het kanaal. Opmerkelijk! Hij kan hier geen hol graven, alle oevers zijn van dik beton of steen. Des te opmerkelijker vind ik het dat ook aan de andere kant van de sluis verse knaagsporen zijn te vinden.  


Aan de noordkant van de sluis is pas een boom omgeknaagd. Wie over de sluis fietst richting Grevenbicht en even de blik naar rechts laat dwalen, ziet het meteen. 

Een wissel vanaf het water, eerst over de keien, dan over het zand, bewijst dat de bever hier heel vaak heen en weer is gelopen. In het water drijven afgekloven houtjes. 
Telkens als er geschut wordt dwarrelen ze van links naar rechts. 

Dus aan beide kanten van de sluis komt een bever. Wat moet ik hier van denken? Het zou betekenen dat de bever de sluis neemt - zoals een boot zich laat schutten - en daar geloof ik helemaal niets van. 
Het alternatief is dat hij bij de sluis uit het water komt, de Sluisweg oversteekt en aan de andere kant weer te water gaat. Ook dat gaat er bij mij niet in. 
Hij zou dan allang zijn doodgereden, want er is daar veel verkeer.

Zitten er zowel aan de noord- als aan de zuidkant van de sluis bevers, of is er sprake van 1 bever?

Ik hoop het natuurlijk niet, maar als hier in de toekomst een bever wordt doodgereden, dan is dat een antwoord op m'n vraag. Dat antwoord luidt dan: Hier WAS een bever.

Voorlopig zijn de beversporen die ik hier aantref een raadsel, want waar woont die bever? Nergens is iets te ontdekken dat ook maar enigszins op een burcht of hol wijst. 









dinsdag 21 februari 2012

Beveractiviteit tussen Vlodrop en Herkenbosch


Beveractiviteit tussen Vlodrop en Herkenbosch
Vanmiddag met m'n dochter wezen wandelen in het Nationaal Park De Meinweg. Wat een stralende dag, een cadeautje. Op de terugweg neem ik poolshoogte in het gebied langs de Roer tussen Herkenbosch en Vlodrop. Daar ben ik al meer dan een jaar niet geweest. 







Slechts 1 keer heb ik er een bever gezien in een plas. Er zijn wel altijd veel sporen te zien en zelfs een dam. Die dam was ingestort of vernield, de laatste keer dat ik er was. Nu lijkt het er ook niet op dat de dam keurig wordt onderhouden door de bever, maar hij is wel iets hoger dan de laatste keer dat ik hier was. 

Ook is duidelijk dat de dam nog wel enige functie heeft en het water tegenhoudt. In de buurt van de dam zijn enkele verse knaagsporen aan wilgenbomen.
Ik loop langs de plas waar ik ooit een bever zag. Er ligt nog ijs op, maar bij de oevers is dat gesmolten. Ik kan er dus ook geen wakken in ontdekken, gemaakt door een eventuele bever.     Langs de Bondersweg, de verbindingsweg tussen beide dorpen, loopt een beek. De beek komt van de oostkant, loopt onder de weg door en slingert zich er langs richting de Roer. Naast de beek is aan weerszijden een wirwar van bomen en struiken. In de zomer kun je daar niet doorheen kijken, maar nu heb ik een klein beetje zicht op de ondiepe beek. 
Daar vind ik diverse sporen, niet heel vers, maar wel zodanig veel dat ik denk dat hier nog wel een bever woont. In het gras liggen kloofhoutjes in hoopjes bij elkaar, favoriete plekjes van de bever om z'n takken te ontschorsen. 

Een enorme boom, met een doorsnee van zeker 60 cm,  is over de beek gevallen en daar zitten verse knaagsporen aan de takken. Ook lopen er her en der wissels vanuit de beek het weiland in. Het lijkt erop dat de bever hier helemaal over land naar de Roer loopt. De beek richting het riviertje is te ondiep om in te zwemmen. Langs de oevers van de Roer is altijd genoeg te eten en bovendien bevriest het snelstromende water daar niet.  

Eigenlijk jammer dat ik hier niet een paar weken eerder was, dan had ik sporen in de sneeuw kunnen zien en die vertellen nog veel meer.










zondag 12 februari 2012

Op schaatsen naast een burcht



De laatste schaatsdag van dit seizoen? Ik geniet er nog een keertje van en combineer het weer met 'beveren'. Na het baantjes trekken op De Banen bij Nederweert-Eind rij ik naar het Leerkeven bij Panheel. Lang geleden dat ik daar was. Ik tref er altijd veel beversporen aan, maar de bever zelf heb ik er nog nooit gezien. 

Nu maar eens kijken of er wintersporen zijn. Ik ben niet de enige die vandaag het Leerkeven heeft uitgekozen, de parkeerplaats staat vol met auto's. Tja, dat is waar ook, hier kan natuurlijk ook worden geschaatst. In plaats van rondom de plas te gaan wandelen, doe ik m'n schaatsen weer aan. Een inspectie vanaf de waterkant geeft me weer nieuwe, andere informatie dan vanaf de oever. 

In een rustig tempo glij ik er langs en kan bijna meteen stoppen. Een burcht! Vanaf de oever is die niet te zien, maar nu wel. Het ziet er niet naar uit dat hier nog recente activiteit heeft plaatsgevonden, maar het is onmiskenbaar een burcht. Ik maak een foto met de zelfontspanner waarop ik op m'n schaatsen naast de burcht sta. Nooit eerder vertoond!
Het ijs is hier spiegelglad, vooral op de plekken waar de sneeuw is weggewaaid. Prachtig hier. Ik ontdek talloze knaagsporen, maar niet heel vers.


Ik schaats langs de burcht die al bij me bekend was. Ook hier geen recente activiteit. Daarna inspecteer in de oevers van de twee eilandjes in het midden van het ven. Geen aanwijzingen dat hier ook een burcht zit, wel veel knaagsporen. 

Dit is natuurlijk een unieke mogelijkheid om ook eens op de eilandjes te kijken. Ik klik de ijzers van m'n supergemakkelijke Salomon-schaatsen en wandel over de eilandjes. Niks bijzonders te zien. Jammer, maar goed om te weten.




Ik bevestig de ijzers weer onder m'n schaatsschoenen en ga verder. Nog een mogelijke plek waar de bever zich kan ophouden. Tussen de boomwortels liggen wat opgestapelde takken en ook in ijs liggen takken, duidelijk van de bever. In het ijs zijn luchtbellen bevroren; ze zouden van de bever afkomstig kunnen zijn. Dit lijkt op een voedselvoorraad, maar helaas voor de bever: z'n eten zit vastgevroren in de provisiekast! Dat zijn al drie plekken waar hij zou kunnen zitten, maar geen van die drie is echt overtuigend. Toch moet hij ergens slapen. In het ijs is nergens een wak te zien, nergens in het hele ven. 
 
Heeft de bever voldoende voedsel onder water in voorraad om deze winterperiode te overleven of heeft hij andere mogelijkheden? Twee jaar geleden tijdens een lange vorstperiode heb ik hier ook rondgekeken, toen vanaf de oevers. Net als nu was er toen nergens een wak, maar wel vond ik verschillende open gangen waar de bever door kon kruipen. Behalve burchten heeft de bever hier waarschijnlijk ook enkele holen in de oever en gangen. Toen had hij enkele van die gangen opengebroken om op de oever te kunnen komen en voedsel te zoeken. Ik verwacht dat dat nu weer zo is. Vanuit de burcht, welke van de drie dan ook, zwemt hij onder het ijs door naar zo'n gang en gaat daar de oever op. 

Ik heb geen tijd om nog een keer helemaal rondom het ven te lopen om dat te onderzoeken, maar ik denk dat m'n theorie wel klopt. 

Nog een plek waar ik even wil kijken is de Molensteens Plas bij Stevensweert. Ik was er vorige week ook al. Verse knaagsporen, dat zie ik meteen als ik kom aanlopen. 

Maar ik vergis me. Het zijn wel knaagsporen, maar niet van de bever. De paarden die hier rondlopen knagen ook de bast van de takken, altijd goed om te weten.


Op diverse plekken dringt de geur van bevergeil in m'n neusgaten. 

Van de drie wakken die ik vorige week zag is er geen enkele meer open. Wel is er bij een boven het water (ijs) hangende boomstam een nieuw wak, een mooi rond gat. De wissel daar vlak naast, richting Maas, is nog volop in gebruik. De paarden staan er bijna bovenop en bekijken me nieuwsgierig. 
Als dieren konden praten zouden de paarden me wat meer over de bevers hier kunnen vertellen, hoeveel het er zijn bijvoorbeeld.





zaterdag 11 februari 2012

Bever draait 'achtje' op het ijs




Overal is ijs en op onverwachte plekken kan worden geschaatst. Zo ook bij de Eijsder Beemden, waar een beverburcht zit. Dat vind ik nou een mooie combinatie, dus ik wil de omgeving per schaats verkennen. Dat zal niet lukken, blijkt als dochter Emma en ik ter plekke zijn. 

Bij de burcht is het ijs onbetrouwbaar. Eigenlijk maar goed ook, dat bespaart de bever een heleboel stress. In dit deel is zelfs nog open water. Als de bever een flinke hap lucht neemt zwemt hij vanuit de burcht zo onder het ijs door naar de oever of de eilandjes om te eten. Ook kan hij de Maas op.

Iets noordelijker bij Oost-Maarland, richting Maastricht, nemen we ook poolshoogte. Een door de bever gevelde en ontschorste boom maakt het ons daarbij gemakkelijk, mooi stoeltje om de ijzers onder te binden. 
 

Hier ligt een spiegelgladde ijsvloer met een dun laagje poedersneeuw. Langs de oever van een eilandje stikt het van de beversporen. Ik durf er niet helemaal omheen te schaatsen, want aan de kant waar de Maas stroomt is nog niemand op de schaats geweest. Ik zak er liever niet door. Veel knaagsporen hier.

 
Ik ontdek een leuk beversspoor. De bever heeft zich hier op het ijs gewaagd. Ik zie pootsporen en daaroverheen een sleepspoor van z'n staart. Maar blijkbaar beviel het hem niet op het ijs. Hij heeft als een kunstrijder een klein 'achtje' gedraaid en is toen op z'n schreden teruggekeerd naar de oever.

 





Op de terugweg kijk ik ook nog bij de Pietersplas waar een burcht aan de oostoever zit. Er liggen verse takken op de burcht en de inham is niet helemaal dichtgevroren. Mogelijkheden genoeg voor de bever om de winter te doorstaan. Nog 1 nachtvorst en dan valt de dooi in. Zou de bever dat ook weten?


vrijdag 10 februari 2012

Geen bever, wel ijsvogels



Ik zit bij de Asseltse Plassen, op dezelfde plek als drie dagen geleden. Toen zag ik hier in het middaguur een zwarte bever die even uit z'n burcht kwam. Het vriest nog steeds en ik heb net geschaatst. Ook de bever heeft dus nog steeds te maken met winterse omstandigheden. 

Het is nu veel aangenamer bij de Asseltse Plassen dan dinsdag toen de koude wind door m'n kleren gierde. Ik zit lekker in het zonnetje met de fotocamera in de aanslag en de filmcamera standby op het statief. Maar het enige dat ik deze middag te zien krijg zijn wat verse knaagsporen, watervogels en twee ijsvogels. 

Zwanen, futen en eenden zijn actief in het wak waar ik op uit kijk. Het wak is ondanks de vorst groter dan dinsdag. Dat komt denk ik niet alleen door de bever, maar ook door de zuiging van de vrachtschepen op de Maas. Ook al is dat bijna een kilometer ver weg, het heeft hier wel degelijk invloed. Ik zie de afgeknaagde bevertakken heen en weer drijven, dan weer naar links, dan weer naar rechts. 

Vooral de zwanen zijn bijzonder luidruchtig. Ze zitten achter elkaar aan en maken grote golven. Ook twee ijsvogels achtervolgen elkaar en scheren rakelings langs de filmcamera. Ik hoor hun vleugels snorren. Anderhalf uur zit ik tegenover de burcht, maar een bever krijg ik niet te zien. 

Toch is het een aangename middag, want de ijsvogels zijn me goedgezind. Bijna doorlopend heb ik er wel een in het vizier. Meestal verscholen achter takken. Foto's maken of filmen gaat niet, maar met de verrekijker zijn ze goed te zien. Twee keer zie ik dat de jacht succesvol is en hoor ik hoe vlak naast me een visje tegen een tak wordt doodgeslagen alvorens in de ijsvogelkeel te verdwijnen. 
Het laatste half uur zit er een ijsvogel stil op een tak. Hij heeft kennelijk genoeg gegeten, want hij zit niet strategisch opgesteld om te jagen. Wel lekker in het zonnetje. Zelfs als z'n partner vlak langs vliegt kijkt hij nauwelijks op of om.