maandag 31 maart 2014

Twee keer drie bevers


Het afgelopen weekend brachten we door op het water. Wat een fantastisch voorjaarsweer! 

Het is nog nauwelijks lang genoeg licht om 's avonds bevers te spotten, maar bij Heel/Polderveld lukte het toch. 
Vlak voordat het te donker was kwamen er na elkaar drie bevers uit de burcht.


De volgende morgen vroeg was ik er weer. Opnieuw zag ik drie bevers, nu kwamen ze na elkaar terug naar de burcht. 
Of het precies dezelfde drie waren weet ik natuurlijk niet.
Vorig jaar woonden hier minimaal vijf bevers, waarvan één pikzwarte. Die zwarte heb ik nu (nog) niet waargenomen.





Opvallend is dat de bevers de bomen, waar rond omheen de burcht is opgebouwd, helemaal hebben gesloopt. Ik heb geen idee waarom ze dat hebben gedaan. 

De burcht krijgt stevigheid van de boomwortels en die zitten er natuurlijk nog wel, maar hun onderkomen valt nu veel meer op. 
Daar hebben ze blijkbaar geen probleem mee.





maandag 24 maart 2014

Ook de Geul is bevolkt met bevers



Al ruim 4 jaar zitten er bevers in de Geul. Nu al op minstens zeven locaties. Gisteren zag ik sporen bij Mechelen en bij Camerig. Bij Mechelen vond ik ook zijn onderkomen, een opengevallen hol. Toen ik het ontdekte hoorde ik hem op hetzelfde moment knagen in zijn hol. Misschien wakker geworden van mijn voetstappen. Ik hou de exacte locatie nog maar even geheim.

Tot m’n verbazing vertelde een natuurvriend me eind 2009 dat er beversporen langs de Geul bij Meerssen zaten. Dat leek mij toen zeer onwaarschijnlijk. Zolang ik het niet met eigen ogen had gezien geloofde ik het niet. Op een zonnige februaridag in 2010 ging ik op onderzoek uit. 
Eerst wandelde ik de verkeerde kant op, want ik kende er de paadjes niet. Maar toch, tegen m’n verwachting in, vond ik bij een stuw een dikke tak met knaagspoor. Ongetwijfeld van verder stroomopwaarts aangespoeld. 
Verder zoeken dus. Zelfs met m’n wandelkaart erbij was het lastig om een pad langs de Geul te vinden. Na veel geworstel met sloten, struiken en prikkeldraad vond ik steeds meer knaagsporen en uiteindelijk iets dat op een burchtje leek. Aan de binnenkant van een grote bocht, waar wat minder sterke stroming is, daar had de bever een plek gevonden. Nu heeft hij daar aan de buitenkant van de bocht een grote takkenburcht gemaakt en woont er inmiddels een hele familie.

Hoe kwam de bever in de Geul terecht, vroeg ik me destijd af. Was hij het Julianakanaal overgezwommen of er onderdoor via de Geul-sifon? Kwam hij misschien vanaf de Voerstreek in België stroomafwaarts gezwommen en is hij toen bij Meerssen blijven steken? Of was er iemand die dolgraag bevers in de Geul wilde zien en die door gebrek aan geduld overging op een illegale uitzetting?

Die eerste verbazing over de aanwezigheid van een bever in de Geul ligt al weer ver achter ons. Ik denk dat hij gewoon via het Julianakanaal is gekomen, aan de ene kant erin, aan de andere kant er weer uit. In de buurt van Bunde zag ik wissels die dat bewijzen. 

Bij Bunde huist ook nu nog een bever. En verder bij Meerssenbroek, bij St. Gerlach, bij kasteel Schaloen, bij Etenaken (met 4 jongen in 2013) en bij de al eerder genoemde locaties Mechelen en Camerig.

Bij hevige regenval kan er in de Geul al snel hoogwater ontstaan. Dat lijkt me een mooi moment om eens te kijken of er dan bevers op de oevers zitten. Gisteren was daar geen sprake van, het is nu erg laag water. Zo laag zelfs dat ik de ingang van een oeverhol zag bij Camerig.

Waarschijnlijk zijn er nog wel meer bevervestigingen langs de Geul dan de plekken die ik hier noem. Ik woon er niet heel dichtbij en ken het gebied onvoldoende over de hele lengte. En er zijn voor de toekomst nog talloze mooie plekken aan de oevers van de Geul beschikbaar voor de bevers om zich te vestigen. 

Ik heb nooit vernomen dat iemand heeft gezien hoe een bever bij nacht en ontij door het centrum van Valkenburg zwom, maar het moet toch echt zijn gebeurd. 



dinsdag 18 maart 2014

Vijf bevers! Mooi begin van seizoen


Vanmorgen vroeg zag ik vijf bevers terugkomen van hun fourageertocht. Na elkaar zwommen ze tussen zeven uur en half acht naar de burcht bij Stevol. 

Meestal begin ik mijn beverseizoen eind maart, begin april als het 's avonds weer lang genoeg licht is om bevers te spotten. Maar ik realiseerde me onlangs dat ik half maart al kan beginnen met 'beveren' als ik wat vroeger uit mijn warme nest kom. 
 
Vandaag ben ik dus niet vergeefs vroeg opgestaan. De een na de andere bever zwom voorbij en ik liet de camera weer snorren als vanouds. 






De eerste was een zwarte bever, de rest bruin. Twee van de vijf kropen op de kant om even hun vacht te verzorgen en eentje nam nog een tak mee naar de burcht. 


Ik was ook nog bij een paar andere locaties en heb mijn cameraval opgehaald. Die had een week (vergeefs) bij Aasterberg gehangen, er stonden alleen ratten op. Ik zag er wel een paar mooie geursporen.

dinsdag 11 maart 2014

Beverdam in de Pepinusbeek


Een beek met een prachtige naam en een prachtige dam. De Pepinusbeek tussen Echt en Koningsbosch. Hij loopt van zuid naar noord, vermengt zich met andere beeklopen en mondt uiteindelijk in de Maas uit. In de andere beken, de Putbeek en de Vlootbeek, zitten al bevers. Ook daar bouwden ze dammen. 

Met het toenemen van het aantal bevers zijn ook meer territoria vereist. Ze moeten steeds verder de beeklopen op. Nu dus in de Pepinusbeek. Het terrein waar deze bever naar toe trok is eigendom van het klooster Lilbosch. 

 
De paters laten koeien grazen op de stroken grond aan weerszijden van de beek. De koeien lopen natuurlijk gewoon door de beek (achter de dam, waar het water nog laag staat), maar ik moet laarzen aan om over te kunnen steken. Dat was nodig om een goede plek te vinden voor de cameraval. 



Hij heeft er wekenlang alleen maar een vos, vogels en een bunzing geregistreerd, maar gisteren was het raak. De bever staat er op. 


Toen ik de cameraval had opgehaald en op de terugweg de beek weer wilde oversteken stond er een opdringerige koe in mijn rug te snuiven. 
Bijna agressief, ik heb een tijdje achter een boom gestaan voor ik verder durfde. Voorlopig kom ik daar even niet.



zaterdag 8 maart 2014

Nog een recensie van mijn boek


Ik heb bijna de hele dag binnen gezeten bij de genootschapsdag van het Natuur Historisch Genootschap Limburg (NHGL) in Roermond. Wel jammer natuurlijk met dit prachtige weer. Ik gaf er een korte lezing over diverse opmerkelijke zaken die ik in de loop der jaren heb waargenomen bij de bevers of hoorde van anderen over bevers. 

In korte tijd passeerden aan de hand van foto's op de PowerPoint allerlei bijzondere dingen de revue. Een jong bevertje dat werd opgevreten door een andere bever (ja, ja, echt gebeurd), een bever die zich liet schutten in de sluis, een bever in een riooloverstort, gekke voorwerpen op een burcht, sporen in ijs en sneeuw, enzovoort. 

Ik sloot mijn lezing af met twee stellingen naar aanleiding van mijn jarenlange observaties. 

Ten eerste: Ik denk dat bevers gebruikmaken van gereedschap. Ze steken met een stok een luchtgat vanuit burcht of burchtingang.

Ten tweede: Ik denk dat er linkshandige ( 15 %) en rechtshandige ( 85 %) bevers zijn. Sommigen schillen een tak van links naar rechts, maar veruit de meesten doen dat van rechts naar links. 

Van beide stellingen had ik uiteraard foto's ter illustratie. Maar mijn onderzoek gaat door. Gelukkig is het al weer langer licht, dus het observeren kan gauw weer beginnen.

Na mij kwamen nog diverse andere sprekers over onderwerpen als Houtduiventrek, Ongewervelden in de Roer, de achteruitgang van de Vuursalamander, de Ringslang, Akkervogels in Hamsterreservaten en herkomst Wilde Zwijnen. Een interessante dag met leuke ontmoetingen. Ik had er ook een stand om boeken en dvd's te verkopen.



In het maandblad van januari van het NHGL stond nog een recensie van mijn boek 'Avonden aan de Waterkant'. Hernieuwde aandacht, zullen we maar zeggen en heel positief.

 



De zon scheen nog volop toen ik eindelijk weer buiten stond. Natuurlijk moest ik in de buurt even naar beversporen op zoek. Bij de Vuilbemden tussen Asselt en Roermond trof ik volop knaagwerk aan en ondergelopen delen in het bos als gevolg van dammenbouw. Mooi!





vrijdag 7 maart 2014

Morgen geef ik korte beverlezing


Morgen wordt van tien uur 's morgens tot vier uur ' middags in Roermond de jaarlijkse Genootschapsdag gehouden van het Natuur Historisch Genootschap Limburg. 
Zie link hieronder. 




Ik ben een van de sprekers voor een korte lezing en die gaat natuurlijk over BEVERS. 

Ik ga het niet hebben over algemeenheden en wetenswaardigheden die iedereen al kent, maar over bijzondere waarnemingen die me in de afgelopen zeven jaar opvielen.