zondag 27 september 2015

Drie jonge bevers


 Met het zonlicht op mijn gezicht fietste ik om 19.00 uur naar m'n beverstekje bij de sluis van Born; een uur later fietste ik met het licht van de volle maan op mijn gezicht weer terug. 



Ondertussen had ik drie kleine bevers gezien. Deze familie heeft zelfs wel vier jongen dit jaar, maar ik zag er drie. Toch nog even kunnen genieten, hoewel het al vroeg donker wordt.



Ik probeer het beverseizoen echt zo lang mogelijk te rekken, de herfst en de winter zullen nog lang genoeg duren.

 Via de link is een kort filmpje te zien.


 bevertje pakt tak


dinsdag 22 september 2015

Bioscoopproject afgerond; op naar een volgende film


Precies een jaar geleden zocht EMS-films contact met mij om me in te schakelen als cameravrouw bij het filmen van bevers voor de bioscoopfilm 'Holland, Natuur in de Delta'. Gisteravond beleefden we de première in Utrecht.

Het is een prachtige film geworden. Ongelooflijk, de schoonheid van de natuur in ons eigen land, het ontstaan van de landschappen en de rol van de mens daarin. Onze strijd tegen het water en daarnaast het gevecht dat sommige dieren moeten leveren om te overleven en zich voort te planten. En die dat water zo hard nodig hebben.

Dat kwam wel heel goed tot uiting bij twee van de vijf hoofdrolspelers, bij het pimpernelblauwtje (vlinder) en bij de stekelbaars. Levenswijze en habitat waren goed in beeld gebracht en werden uitvoerig uitgelegd.
Ook veel aandacht voor nummer drie, de zeearend. Schitterende beelden zijn daarvan gemaakt. Heel knap bijvoorbeeld hoe vanuit het water is gefilmd dat de klauw van een zeearend een paling grijpt.

De onderwaterbeelden waren so wie so van een bijzondere schoonheid. Het is heel verrassend wat zich allemaal onder de waterspiegel afspeelt. En boven water, de futen bijvoorbeeld, zo schitterend!

Nummer vier van de lijst, de haas, was ook prachtig in beeld gebracht, maar ik miste een beetje de verhaallijn. Echt spannend wilde dat niet worden, ook niet toen er een ooievaar op hoge poten aankwam om een haasje te pikken. Iedereen had echt allang door dat het haasje al bijna een haas was en niet meer in een ooievaarsbek pastte. Maar de opnamen van dit stoere polderdier zijn fenomenaal!

En dan de laatste van de vijf hoofdrolspelers, de bever, waarvoor ik was ingehuurd. Vanaf eind maart tot half juli ben ik met een camera van EMS op pad geweest. Slechts een fractie van de door mij aangeleverde beelden kwam ik op het grote doek tegen.
Maar ja, wat wil je, als je 600 uur film moet terugbrengen naar 90 minuten? Graag had ik er meer van teruggezien. Niet om mijn eigen ego te strelen, maar om de bever beter tot zijn recht te laten komen.
Ik vond veel van de beelden die EMS zelf maakte nogal kleurloos, de bevers soms te close en het decor troosteloos en grauw. Op elkaar lijkende opnamen van door het water schuivende beverkoppen, zonder iets van de omgeving te zien. Zelf had ik talloze shots gemaakt in een fraaie, groene omgeving.
Ook van de levenswijze van de bever kwam maar weinig aan bod vond ik, terwijl ik daar toch veel passende beelden van had geschoten. Er is niets verteld over territoriumgedrag, de functie van geurmerken. Het woord castoreum is niet gevallen, over de karakteristieke staartklap van de bever (met een shot van mij in de opening van de film) is niets gezegd.

  
Veel zwart/wit nachtopnamen van bevers die aan bomen knagen, aan hun dam werken en de tekst van de voice-over wekken ten onrechte de indruk dat alle bevers in Nederland dammen bouwen. De Biesbosch wordt gepresenteerd als het gebied waar de film zich afspeelt, maar bioscoopbezoekers die naar aanleiding van de film in Nationaal Park De Biesbosch op zoek gaan naar beverdammen, zullen er geen vinden. Die zijn daar niet.


(Een recensent van Het Parool heeft uit de film opgemaakt dat de bevers in De Biesbosch dammen bouwen. Hij zal de enige niet zijn.)

recensie Parool

Een natuurfilm laat zich slecht regisseren en de makers zijn vaak afhankelijk van toevalstreffers. Zo kregen de filmers van de zeearenden onverwacht parende bevers voor de lens. Dat is echt een unicum! Dat tref je nooit! Ja, zij wel.
In de uitleg erbij mistte ik dat bevers met hun buiken tegen elkaar paren en het mannetje daarbij onder het vrouwtje zwemt.

De passende commentaarstemmen van Bram van der Vlugt en Carice van Houten leveren een waardevolle bijdrage aan de film en leiden niet af van de inhoud. Daarom wat mij betreft, een betere keus dan de stem en intonatie van Harry Piekema in de vorige film, 'De Nieuwe Wildernis'.

Op het allerlaatste moment is het de onderwaterfilmers nog gelukt om een zwemmende bever te filmen, fantastische shots. En mij is het nog net op tijd gelukt om jonge bevers te filmen en hun schattige klaaggeluidjes op te nemen.

Al met al een bijzonder mooie film met prachtige muziek van het Metropole Orkest. Dat speelde gisteravond live. Mooie composities van Bob Zimmerman. Ik hoop dat het een groot succes wordt en mensen aanzet om van de Nederlandse natuur te genieten en er zuinig mee om te gaan.



Ik vond het bijzonder eervol om aan de film mee te mogen werken, leuk om te doen, heb veel geleerd over een wereld waarin ik niet thuis ben en heb aardige mensen leren kennen. Het was echt genieten toen ik de bevers die ik met eigen ogen voor mijn kano had gezien, gisteravond over het grote doek zag zwemmen.

Ondertussen speel ik met de gedachte aan een nieuwe film met alleen maar aandacht voor de bever en zijn leefomgeving. Mijn vorige productie (die ik in eigen beheer maakte) is nog geen jaar oud, maar voor een nieuwe film met andere invalshoeken ben ik wel een paar jaar bezig om voldoende materiaal te verzamelen voor een compleet verhaal. Ik verheug me er al weer op!

zondag 20 september 2015

Spannend, morgen première



Morgen is de première van de bioscoopfilm "Holland, Natuur in de Delta". Spannend voor mij, want ik heb meegeholpen om bevers te filmen. Ik ben natuurlijk heel benieuwd hoeveel en welke beelden de film hebben gehaald. 
De kaarten liggen klaar, mijn jurk en het pak van mijn man hangen in de kast. Op naar Utrecht!
 
Op YouTube staan al diverse korte filmpjes, onderdelen van het lespakket voor de scholen. Al bijna 5.000 scholen (bovenbouw basisonderwijs en eerste klassen voortgezet onderwijs) hebben zich aangemeld voor dit gratis lespakket, dat gaat over verschillende onderdelen van de film. Dus ook over de bever en daarin zijn al verschillende beelden van mij verwerkt.

dinsdag 15 september 2015

Een droevig einde



Ouderdom komt met gebreken, een waarheid als een koe. Voor mensen die beginnen te rammelen, te kraken en te schuren is er meestal wel een hulpmiddel of medicijn om haperende lichamelijke functies te compenseren en pijnen te verlichten.
Hoe anders is het in de natuur. Een dier dat aftakelt moet het alleen zien te rooien. Geen mantelzorger in de buurt, geen medicijn voorhanden. 


Voor de dode bever die ik onlangs zag moet het levenseinde een drama zijn geweest.
 

 

Van een bevriende boswachter kreeg ik een tip. Een wandelaar had deze dode bever aangetroffen in een weiland naast de Maas. 

Waarschijnlijk is het arme dier de hongerdood gestorven. Hij bezat nog maar twee tanden, één rechtsonder en één linksboven. 
Wat de reden ook mag zijn van het verlies van twee voortanden, met zo'n gebit valt niet te knagen.

Erger nog, de tanden belemmeren op den duur ook het eten van gras en planten. De tanden van de bever groeien immers altijd door.

Als hij niet knaagt groeien ze door z'n lippen heen en hij kan zijn bek niet meer dicht krijgen. (Zie de foto's van de boswachter)




Dat doorgroeien heeft bij een gezonde bever een belangrijke functie. Omdat het tandbeen aan de achterkant van de tand zachter van structuur is dan het harde glazuur aan de voorkant wordt de tand door het knagen vanzelf scherp gehouden. 

De tand slijt precies hard genoeg om functioneel te blijven en zelfs dikke bomen te kunnen vellen. 

Soms moet een bever wat extra knagen om de tanden op de juiste lengte te houden. Hij kiest dan wel eens een minder zachte houtsoort dan hij gewend is (populier, wilg), maar een hardere houtsoort (eik, beuk). Niet om het voedsel dus, maar om het gebitsonderhoud.

Maar als je, als bever, een gebit hebt waarin elementen ontbreken ziet het er droevig voor je uit. Je belangrijkste gereedschap om in leven te blijven werkt niet meer.

 



Ik denk dat de bever, toen hij eindelijk na lang lijden zijn dood voelde naderen, een stille oever heeft opgezocht om te sterven. 

De boswachter heeft het kadaver onder de bosjes gelegd, waar het zal ontbinden en tot voedsel dient voor andere dieren.


Daar heb ik hem nog gefotografeerd. Ik zag dat hij ook een gehavende staart had. Dat hebben veel bevers, daar valt wel mee te leven, maar het gebit moet in orde zijn.

woensdag 9 september 2015

Bevers laten zich nog steeds bij daglicht zien



Ik weet een beverlocatie met maar liefst vier jongen. Erg leuk om naar te kijken. 

Nog leuker is het dat deze bevers meestal vroeg wakker zijn en zich nog bij daglicht laten zien. Het ene na het andere jong komt tevoorschijn en zwemt naar de foerageerplek. 

Opvallend is het dat de vier jongen niet even groot zijn. Er is een grote, twee normale en een iets kleinere. Het fors uitgevallen jong (links op de foto) zit de hele tijd te eten en laat zich door niets verstoren.

 





Ondertussen vliegen er twee ijsvogels vlak langs me, steeds weer. Uiteindelijk komt vlak voordat het echt te donker wordt ook een volwassen bever naar de eetplek, ik denk de moeder. 

Een jong zwemt haar tegemoet, begroet haar en zwemt met haar mee, de hoek om en uit het zicht.

 

Ik probeer het seizoen zo veel mogelijk op te rekken. Zolang het kan blijf ik de bevers bekijken, tot het echt te vroeg donker en te laat licht wordt. Prachtig!