woensdag 24 februari 2016

Nog veel meer te vertellen....

http://www.radio1.nl/item/345497-Gaat-de-bever-aan-zijn-eigen-succes-ten-onder?.html

Via bovenstaande link is het gesprek te beluisteren dat ik gisteravond had in het NOS/EO-programma 'Langs De Lijn En Omstreken'. Een licht journalistiek magazine waarin live sport, persoonlijke gesprekken bij het nieuws en het nieuws van de avond elkaar afwisselen. Presentatoren waren Jeroen Stomphorst en Renze Klamer. 


Ik was uitgenodigd om over bevers te praten en werd beurtelings door beide presentatoren bevraagd. Natuurlijk had ik nog veel meer willen vertellen. Veel dingen die ik in mijn hoofd had kwamen niet aan de orde of ik vergat in het vuur van het gesprek om het te noemen. 

Zo had ik meer willen uitleggen over de oplossingen die er zijn bij overlast door bevers, zoals de 'beaver deciever'. Ik had duidelijker willen vertellen waarom de bever ooit in Nederland werd uitgeroeid, door de jacht om zijn vacht. Kort ervoor had ik in een voorgesprek van alles verteld en ik kwam bijna in de war, want ik wilde niet in herhaling vervallen. Het beste is om je gewoon te concentreren op de vragen en niet het verhaal in je hoofd te volgen. Er kwamen leuke bevergeluiden voorbij die ze vanaf internet op band hadden gezet. Het geluid van de jonge bevers heb ik ooit zelf opgenomen; ik herkende het meteen en had dat natuurlijk moeten roepen! Ach ja,....

Hoe dan ook; ik mocht ruim acht minuten leeglopen over mijn favoriete knaagdier en dat is best lang. Ik vond het een hele mooie ervaring om in het Hilversumse rond te kijken op die supergrote redactievloer van de NOS en het was een leuk en geanimeerd gesprek. Luister zelf maar.

zaterdag 20 februari 2016

Praten over bevers op Radio 1


Dinsdagavond ben ik live te gast in het NOS/EO-programma 'Langs De Lijn En Omstreken' om te praten over de bevers in Nederland en in het bijzonder in Limburg. Ergens tussen 20.30 uur en 22.00 uur verwacht ik. Onder voorbehoud natuurlijk, want mocht er een actuele noodzaak zijn, dan kan het niet doorgaan.

Zie link hieronder:

http://www.radio1.nl/langs-de-lijn-en-omstreken

dinsdag 16 februari 2016

Aanplant groen voor 'sluisbevers'


Bij de sluis van Born in het Julianakanaal heeft Rijkswaterstaat wilgen aangeplant om voor de toekomst voldoende voedsel te garanderen voor de bevers die hier wonen.

Lange tijd is er gewerkt aan het verlengen van sluiskolken en het renoveren van waterbassins. De waterbassins worden alleen gebruikt in droge tijden om water terug te pompen in het bovenstroomse gedeelte. Het beton was verrot en bevers hadden kans gezien er holen te maken. Al in 2010 zag ik beversporen in het kanaal en bij de sluis.

 
In de aanloop naar de renovatie van de bassins werd ik gevraagd om eens met een ecoloog in het gebied te inventariseren waar de bevers zich bevonden en foerageerden. Namens opdrachtgever Rijkswaterstaat en de uitvoerder werd een plan gemaakt om, volgens de wettelijke eisen, de bever hier een goede toekomst te garanderen.

De bevers huisden op dat moment niet alleen bij de sluis, maar ook in de bassins. Rondom stonden veel bomen en struiken waar lekker van werd gegeten. Dat kan de bever nu wel op zijn buik schrijven; vrijwel al het groen is bij de bassins weggehaald en de oevers zijn ondoordringbaar geworden door een nieuwe betonlaag.

Ik zag het aanvankelijk zwaar in voor de bevers door de maandenlange ingrijpende werkzaamheden en het verdwijnen van een deel van het voedsel. Rijkswaterstaat zou nieuwe bomen aanplanten op het middengebied van de sluis, maar dat kwam volgens mij veel te laat. Ik verwachtte dat ze deze winter een voedseltekort zouden krijgen, temeer omdat de familie zich afgelopen zomer uitbreidde met vier jongen. Vier jongen! Dat alleen al vond ik verbazingwekkend. Geen stress van de werkzaamheden, het verminderde voedselaanbod en de veranderende omgeving?

Ook bij andere delen van het sluizencomplex werd flink gekapt en gesnoeid. Wortels van bomen zouden door de beschoeiing kunnen groeien waardoor de ondergrond wegspoelt. Dat wil Rijkswaterstaat voorkomen. Ondanks dat er minder bomen en struiken beschikbaar zijn, staat er blijkbaar nog steeds voldoende om te foerageren. 

Van een beverfamilie van minimaal zes bevers had ik veel meer knaagwerk verwacht, ja zelfs dat er voedseltekort zou zijn.
Dat kan betekenen dat de familie ondertussen minder groot is, omdat er één of meerdere dieren zijn gestorven door ziekte of gesneuveld (klap van een scheepsschroef). Het kan betekenen dat ze verderop in het kanaal foerageren, maar daar heb ik niets van ontdekt. Het kan ook betekenen dat ik er met mijn zogenaamde 'beverkennis' helemaal naast zit. Zodra er weer voldoende daglicht is zal ik me weer op de sluis posteren om deze beverfamilie te observeren en zo mogelijk te tellen hoeveel er (nog) zijn. 

Hoe dan ook, mijn zorgen waren onterecht. Het werk is bijna afgerond, ze zitten er nog en hebben te eten. Vandaag had ik bij de sluis een afspraak met de ecoloog en de omgevingsmanager van Rijkswaterstaat en gedrieën bekeken we de situatie. Ik liet hen zien waar de bevers hun burcht hebben en ontdekte ook nog een extra hol. Van de gesnoeide struiken heeft Rijkswaterstaat een groot deel laten liggen als voedsel voor de bevers. Er zaten nog geen knaagsporen op.


Op het middenterrein zijn allemaal jonge wilgen geplant die over drie jaar groot genoeg moeten zijn om als voedsel te dienen voor de bevers. Het is bijzonder, vertelden de heren mij, dat Rijkswaterstaat een gebied dat een hele andere bestemming heeft nu deels inricht als natuurgebied. De jonge wilgen worden de komende drie jaar beschermd tegen bevertanden door een omheining, maar daar mag nog wel iets aan worden gedaan. Het gaas zit niet in de grond en daar graven of kruipen de bevers zo onderdoor. Weg jonge boompjes!

Of er de komende drie jaar genoeg voedsel en schuilgelegenheid voor de bevers overblijft valt nog te bezien. Ik blijf het volgen. Ik vond het in ieder geval verheugend dat Rijkswaterstaat niet rigoureus probeert om de bever hier weg te krijgen en dat beide heren er duidelijk plezier in hadden dat deze bijzondere knager zich hier thuis voelt.





vrijdag 5 februari 2016

Bever voelt zich thuis in 't Sohr


Natuurgebied 't Sohr was een openbaring voor mij. Ik had op Waarneming.nl gezien dat er bijna een jaar geleden beversporen waren aangetroffen. Op weg naar het hoge noorden ging ik er daarom eens kijken. Hoppa, meteen al zag ik verse vraat. 

 

 

 

 

Wat een bijzonder gebied. De moeite waard op er nog eens terug te komen, de tijd te nemen en in alle rust te gaan wandelen.  Hoe komt de bever hier terecht, vroeg ik me af. Bij nader inzien lijkt dat niet vreemd. Het betreft een oude Maasarm. Door allerlei ingrepen van de mens afgesloten van de rivierstroom, maar de bever weet het gebied toch te vinden. Gewoon, omdat hij er hòòrt. Als er weer een serieuze hoogwaterperiode komt, zoals in 1993 en 1995, dan stroomt het Maaswater weer door 't Sohr.

 

Het lijkt wel of die bevers instinctief meer van de geschiedenis van het landschap weten dan ik. Je ziet het op meer plekken, waar ze oude Maasarmen opzoeken. Ik moet er eerst het internet voor raadplegen. Lees hieronder wat het IVN schrijft over dit natuurgebied:






't Sohr gelegen tussen Ooijen en Wanssum is een oude Maasarm die in de 15e eeuw van de Maas werd afgesneden. De arm is gelegen op het laagterras langs de steilrand in het overgangsgebied naar het deklandschap ten westen van de Maas in Noord-Limburg. Naast de turfwinning is 't Sohr, net als vele andere drooggevallen Maasarmen, in gebruik geweest als extensief grasland en voor de houtproductie.
De oude Maasarm vervulde tot en met 1995 een cruciale functie in de afvoer van hoog water op de Maas. Na de hoge waterstanden van 1993-1995 met de noodlottige wateroverlast voor de omliggende gebieden, is besloten deze Maasarm met kades af te sluiten. Hierdoor is er echter een flessenhals in de rivier ontstaan. De aangelegde kades leiden tot opstuwing tijdens hoog water. Door de nieuwe inzichten in waterbeheer kijkt men nu anders aan tegen de in 1995 genomen maatregel en heeft men besloten de ingreep weer ongedaan te maken en de oude arm zijn oorspronkelijke functie van parallelstroom terug te geven, maar wel in combinatie met beschermende en gebiedsontwikkelende maatregelen. Bij hoogwater mag de oude arm weer water voeren. Bij extreem droge perioden fungeert de arm als waterberging (vandaar de benaming 'klimaatbuffer').

De waterkundige ingrepen worden gecombineerd met het ontwikkelen van natuur en landschap. De Maas en de oude zijarm hebben het gebied tussen Ooijen en Wanssum tot een bijzonder gebied gemaakt. Van oudsher heeft de rivier het landschap gevormd door oude stroomgeulen en terrassen achter te laten. Het kleinschalige karakter, de landschappelijke waarde en de natuurlijke diversiteit zijn in hoge mate bepaald door de invloed van de rivier. De oorspronkelijke waterhuishouding wordt nu weer leidend voor het gebied. De oude arm met de hoogwatergeulen worden onderdeel van de Ecologische Hoofd Structuur (EHS). De invloed van de Maas in het gebied neemt weer toe, waardoor het gebied zijn oorspronkelijke dynamiek terugkrijgt. Het herstel van het systeem waarin de rivierdynamiek een hoofdrol speelt, leidt tevens tot nieuwe natuurdoelen. De ontwikkeling van natuur en landschap vormen uitgangspunt voor extensieve vormen van recreatie en bieden kansen in combinatie met de realisatie van bijzonder gelegen woningen in het buitengebied.
In 2012 zijn de werkzaamheden voor de herinrichting van het gebied afgerond. Het is nu de beurt aan de natuur. We kijken met spanning toe hoe de natuur zich ontwikkelt en het gebied weer in bezit neemt.

Bron: IVN