woensdag 27 december 2017

Bevers naar ottergebied? Liever andersom!


Bevers uit Limburg verplaatsen naar het gebied Wieden/Weerribben in Overijssel is gunstig voor de otters daar. Daarvoor pleit populatie-ecoloog Hugh Jansman van Wageningen Environmental Research in het dit najaar verschenen rapport "Status Bever in Nederland". En dat staat weer te lezen in een artikel van Wageningen World.
 
Otters zouden in de winter gebruik kunnen maken van de wakken die bevers maken in de buurt van hun burchten. Zeker, dat is mooi, maar het lost het probleem van de overlastgevende bevers in Limburg niet op.

Het uitzetten van otters in Limburg was een veel beter plan, maar gaat door politieke tegenwerking niet door. Otters zijn een natuurlijke vijand van jonge bevers. Zij kunnen via de onderwateringang in de burcht komen en (als de moeder niet in de buurt is) hele jonge bevers als prooi nemen. 
Veel zoden zal ook dat niet aan de dijk zetten, maar het is in ieder geval iets.
 
Nog belangrijker is dat daardoor de genetische variatie van de in Nederland levende otters groter wordt, dat is nodig tegen de dreigende inteelt.
Hoe dan ook: regulering van bevers in Limburg - naast gericht bevermanagement - is volgens mij nodig en de otter had daarbij een klein handje kunnen helpen.


donderdag 30 november 2017

ONJUISTE INFORMATIE IN TROUW OVER BEVERS IN LIMBURG


Grove onwaarheid in mijn dagblad Trouw van natuurcolumnist Koos Dijksterhuis. Hij stelt dat 500 van de 625 in Limburg levende bevers worden doodgeschoten. Fout! 
 
Minimaal 500 van dit aantal moet juist blijven leven in de daarvoor aangewezen gebieden. Daarbuiten mogen ze in uiterste gevallen worden gedood (niet perse d.m.v. het geweer). 
 
Ik had in 2012 contact met Dijksterhuis vanwege het uitkomen van mijn boek "Avonden aan de Waterkant". Hij wijdde er twee keer een column aan. 


Ik heb hem destijds uitgenodigd om met me te gaan "beveren". Dat aanbod staat nog steeds, met bevergarantie! En met gratis feitenkennis over bevers!



Link voor natuurcolumn in Trouw 

dinsdag 21 november 2017

LIMBURG LAAT HET AFWETEN, GEEN OTTERS

Na jarenlange voorbereidingen - met o.a. het aanbrengen van otterpassages bij verkeersknelpunten - heeft de provincie Limburg NEE gezegd tegen het bijplaatsen van otters. Wat een gemiste kans! 
 

De politieke partijen vergelijken deze bijplaatsing met de herintroductie van de bevers in Limburg en zijn bang voor schade. Het is als de bekende vergelijking van appels met peren. De gebruikte argumenten zoals landbouwschade en het overbrengen van ziekten op mensen zijn totaal ongegrond. 

Ik denk dat de Limburgse partijen bang zijn voor stemmenverlies. CDA, SP, VVD, PVV en zelfs de Partij voor de Dieren waren tegen. Ik begrijp er niets van. Het zou een impuls geven aan een sterke otterpopulatie in Nederland met voldoende genetische variatie om inteelt tegen te gaan. 
 

Formeel is het uitzetten geen zaak van de Provincie, maar een landelijk besluit waaraan ARK uitvoering mag geven. Ik vermoed dat ARK nu vindt dat er bij zo weinig draagvlak in Limburg beter geen otters kunnen worden bijgeplaatst.
 

Ik hoop bij het bevers spotten toch ooit een otter tegen te komen die spontaan de provincie heeft bereikt.

Lees ook het bericht van ARK hieronder:


https://www.ark.eu/nieuws/2017/ark-gaat-door-met-versterking-otterpopulatie 

vrijdag 17 november 2017

Bevers maken je creatief

Wat bevers niet allemaal teweeg brengen! Ze zijn zelf heel creatief, maar sporen ook mensen aan tot creativiteit.

Toen ik deze week in Weert een lezing gaf vertelde Theo van der Heijden me dat hij een lamp had gemaakt van een bevertak. Daar was ik heel nieuwsgierig naar. 

Hij stuurde me een foto die ik met zijn toestemming hier laat zien. Schitterend toch? De bever was er zo te zien nog niet helemaal klaar mee, want de tak is half afgeschild. Dat maakt het extra bijzonder, vind ik. 

Ik zou er maar patent op aanvragen, Theo, straks gaat er een fabrikant met jouw idee aan de haal.



donderdag 2 november 2017

Experiment ter voorkoming van beverdammen







Bij de vergadering van de Statencommissie Ruimte, Landbouw en Natuur op 6 oktober in het Gouvernement in Maastricht hoorde ik een bijzondere opmerking. Op de agenda stond het Faunabeheerplan Bever waarin de provincie toestemming wil geven om in uiterste gevallen overlast veroorzakende bevers te doden.

Oppositie hiertegen kwam van Pascalle Plusquin van de Partij voor de Dieren. Ze had zojuist gehoord van de Zoogdiervereniging dat er een plan in ontwikkeling is dat moet voorkomen dat bevers dammen bouwen.



Daar was ik meteen razend nieuwsgierig naar! Wat kun je bedenken om én de bevers én de waterschappen/agrariers beiden tevreden te houden? Dat leek mij een bijna onmogelijke opgave. In Trouw van afgelopen zaterdag stond een interview met Vilmar Dijkstra van de Zoogdiervereniging. In een korte passage wordt een tipje van de sluier rondom dit experiment opgelicht. Lees onderstaand citaat:



Op kwetsbare plekken ziet Vilmar Dijkstra van de Zoogdiervereniging mogelijkheden in plaatselijke verdieping van de beek of sloot, of de aanleg van een kleine diepe zijtak waar de bever zijn gang kan gaan. "Hopelijk kunnen we hiermee binnenkort een experiment doen."



De toestemming voor een experiment kwam al tijdens de vergadering van gedeputeerde Hubert Mackus, dus dat is het punt niet. Werkt het? Dát is de vraag natuurlijk. Ik hoop het van harte, maar heb wel twijfels. 





 

Ik probeer het te visualiseren: In een kleine beek in het agrarisch landschap (want daar liggen meestal de problemen) heeft zich een beverkoppel gevestigd. Voedsel is er genoeg, maar de waterstand is niet optimaal voor de bevers. Als de beek niet diep genoeg is, dan máákt de bever hem diep genoeg!  Voor de bouw van de dam gebruikt hij meestal takken, maar soms ook riet, stenen en modder. Een minimale waterdiepte van 50 cm is nodig voor zijn veiligheid, voor het opslaan van een wintervoorraad onder water en handig voor het transport van voedsel en de takken. 




Bij de aanliggende percelen verhoogt dit de grondwaterstand, waardoor de boer met zijn zware tractor wegzakt. Hij legt zijn klacht neer bij het Waterschap en die verwijderen met grof geschut de beverdam. Volgens het protocol moet de dam tot op zekere hoogte worden verlaagd of er moet een beaver-deciever worden aangebracht (een buis om de bever mee te foppen). Zo zou het waterniveau aanvaardbaar moeten zijn voor alle partijen. 

Mijn ervaring in mijn regio is dat de beaver-deciever nooit is geprobeerd en dat de dammen doorgaans tot op de bodem worden verwijderd. Ik ken situaties waar dat al jaren een gevecht is tussen bever en waterschap. (zie foto's van weggehaalde dam en blootliggende onderwateringang bij de burcht) 


Het kost de waterschappen veel manuren (geld) en het levert de bever stress op. Op sommige locaties in de Limburgse beken zijn de bevers dermate verstoord en ontmoedigd dat ze zijn vertrokken. Volgens de wet mag dat, maar persoonlijk vind ik het net zo erg, of zelfs erger, dan doden. 




Als ik het experiment van de Zoogdiervereniging goed interpreteer moet er in of naast een beek een dieper deel worden gegraven, waarin de bever dan in zijn behoefte kan voorzien qua veiligheid, transport en opslag van voedsel. Goede vondst, maar ik denk dat het maar ten dele gaat werken.




Ik ken wel een beek waarin al zo’n dieper deel zit, een klein meertje. De Pepinusbeek, (zie foto Google Earth en omgeknaagde boomstam). Daar zat een bever en die bleef toch dammen bouwen. Hij wil namelijk ook de beek op, stroomopwaarts en stroomafwaarts. Hij blijft niet op dat kleine diepere gedeelte. 

In deze beek, bij het meertje, werden de dammen steeds verwijderd. Uiteindelijk verdween hier de bever, maar mogelijk komt er een andere voor in de plaats. Ze zijn immers allemaal op zoek naar een plekje? 





Wil je de bever tevreden stellen dan zal er gigantisch moeten worden gegraven om aan zijn behoeften te voldoen. Bovendien kost het tijd voordat er na al dat graafwerk weer voldoende voedsel is gegroeid.



We wachten het af, ik hoop dat het werkt. 


Lees het hele artikel in Trouw via onderstaande link: 






zondag 29 oktober 2017

Modder!


In deze tijd van het jaar bereiden veel dieren zich voor op de winter. De bevers natuurlijk ook. 
 

Dat betekent: Opvetten door veel te vreten en zorgen dat je huis winddicht is. Dat doen de bevers met modder. Met wat extra steun van hun staart kunnen ze op hun achterpoten lopen en dragen zo de modder op de burcht. 
 
Ze dichten de gaten door er de modder in te drukken met hun voorpoten en niet, zoals vaak wordt beweerd, met hun platte staart.


Dat is heel mooi te zien op dit filmpje.

https://www.youtube.com/watch?v=_e5BR5FLJKw 

maandag 23 oktober 2017

herfstvakantie



Nog nooit eerder zag ik in een herfstvakantie zoveel bevers als dit jaar. Dat komt natuurlijk door het mooie weer. Ruim een week brachten we door op onze boot, een soort caravan op het water. Heerlijk is het om zo middenin de natuur in bevergebied te overnachten. Soms zaten ze vlak naast de boot te knagen. 
 



Het weer was goed genoeg om nog te kunnen kanoën. Enkele ochtenden was het mistig. 


De meeste avonden lag het water er als een spiegel bij, dat maakt het waarnemen van bevers makkelijker. 
Helaas was er deze week helemaal geen maanlicht, nog geen klein glimpje. Op plekken waar de hemel weerkaatst in het water kun je soms het silhouet van een beverkop door het water zien glijden; onder de begroeiing valt niets te onderscheiden. 


Als ze gaan knagen kun je dat horen; bij mist en duisternis zijn mijn oren de belangrijkste zintuigen. Ik heb gemerkt dat de bevers nu iets eerder naar buiten komen dan in de zomer als het lang licht blijft. Dan gaan ze vaak pas om een uur of acht 's avonds eten; nu was dat al om zeven uur. 


Vooral bij Thorn waren ze op tijd wakker en ook 's morgens lieten ze zich nog een half uurtje zien voordat ze gingen slapen. Daar leeft een hele grote familie van wel 8 bevers. Ik heb ze in het afgelopen seizoen vaak bezocht en veel gefilmd. 

Nu hing ik 's avonds vanuit mijn kano een wildcamera op en haalde hem de volgende ochtend weer op. Op één van de nachtshots bij Thorn staan de drie jongen van dit jaar in één beeld gevangen, terwijl op de achtergrond nog een vierde bever voorbij zwemt. 



Bij de Asseltse Plassen maakte de camera talloze opnamen op een plek vlakbij de burcht waar de bevers takjes schilden, zichzelf zaten te poetsen of elkaar vlooiden. Schitterend! 



Familie en vrienden van ons nemen het vliegtuig naar Verweggistan of gaan in Afrika op zoek naar The Big Five. Mijn man Jan en ik zijn daar absoluut niet jaloers op. We hebben een prachtweek gehad met zomerse temperaturen, veel gefietst, gelezen en van de Limburgse natuur genoten. Door dicht bij huis te blijven kon Jan naar de ijsbaan in Eindhoven om zijn geliefde sport uit te oefenen en ik ging hier op zoek naar de Nederlandse Big Five, waar de bever er één van is. Ree, edelhert en wild zwijn heb ik ook al vaak gezien. Alleen de zeehond staat nog op mijn lijstje. 


Tja, voorlopig is het wel gedaan met bevers spotten. Nu is het echt te vroeg donker en te laat licht. De komende maanden moet ik het hebben van de wildcamera. Ook leuk!
Een reden voor de bever om de komende maanden toch bij daglicht naar buiten te komen is hoog water of strenge vorst. En dat is al jaren niet voorgekomen. 


 


 Op YouTube kun je een filmpje zien: